Galungan is een van de meest belangrijke en kleurrijke feestdagen op Bali. Het wordt elke 210 dagen gevierd door de Balinese Hindoe-gemeenschap volgens de Pawukon kalender, de Balinese kalender. De feestperiode duurt tien dagen en wordt afgesloten met Kuningan. Deze periode eert de overwinning van dharma (het goede) over adharma (het kwade) en het herstel van het kosmische evenwicht.
In deze blog lees je meer over deze feestdag: wat is het, wanneer is Galungan in 2025 en hoe wordt het gevierd?
De betekenis van Galungan op Bali
Tijdens Galungan keren de geesten van voorouders terug naar de aarde om hun families te bezoeken. De Balinezen verwelkomen deze geesten met uitgebreide rituelen en offers. Na tien dagen, met Kuningan, gaan de geesten terug naar hun hemelse verblijfplaats.
Feestelijke penjors
Vlak voor Galungan versieren de Balinezen hun straten met penjor, hoge bamboestokken versierd met kokosbladeren, fruit en bloemen. De penjor biedt bescherming tegen kwade geesten en creëert een veilige doorgang voor de goden en voorouders. De bamboestok symboliseert de berg Agung, de heilige berg van Bali, en de versieringen vertegenwoordigen overvloed en vruchtbaarheid. Ze zijn bedoeld om de goden en voorouderlijke geesten te bedanken voor hun bescherming en zegeningen.
Aan het uiteinde van de penjor wordt vaak een klein platform of mand bevestigd waarin offers zoals rijst, fruit en bloemen worden geplaatst. Deze offers dienen als een gebaar van dankbaarheid en voeden de goden en voorouders tijdens hun bezoek aan de aarde.
Het maken en plaatsen van penjors is een gemeenschapsactiviteit die eenheid en samenwerking binnen de Balinese dorpen versterkt. De precieze invulling van deze traditie verschilt van dorp tot dorp: op sommige plekken op Bali worden de bamboe stokken al weken van tevoren versierd en geplaatst, in andere dorpen wacht met tot de dag voor Galungan.
De penjor is stiekem ook een statussymbool. De rijkste Balinezen zetten de grootste en meest imposante bamboestokken buiten.
Voorbereidingen voor Galungan
Voor en na Hari Raya Galungan zijn er een aantal bijzondere dagen. (Ook hier kan de precieze invulling variëren van dorp tot dorp.)
Penyekeban
Drie dagen voor Galungan bereiden de Balinese families offers. Met bamboe en bloemen worden de mooiste creaties gemaakt. Decoraties en andere offerbenodigdheden worden gevlochten van jonge flexibele palmbladeren. Er wordt fruit geplukt en ingekocht wat in gevlochten mandjes naar de tempel gebracht wordt. Na het gebed wordt dit weer mee terug naar huis genomen om weg te geven of zelf op te eten.
Penyajaan
Balinezen maken twee dagen van tevoren worden de zogenaamde jaja (gefrituurde rijstcakes) gemaakt. Deze worden ook gebruikt als offers.
Penampahan
De dag voor Galungan worden varkens of kippen worden geofferd. Deze bloedoffers stemmen de goden gunstig. Het vlees wordt wordt verdeeld en bereid tot traditionele Balinese gerechten als lawar, babi guling en sate.
Niets van het varken wordt weggegooid, alles wordt gebruikt in de bereiding. De zachtere weefsel worden snel genuttigd. Delen van het varken die langer houdbaar zijn, worden in de zon te drogen gelegd.
De Barong
De dagen voor Galungan danst de Barong door het dorp. Deze traditionele Balinese dans symboliseert de strijd tussen de Barong en Rangda, de belichaming van adharma (het kwade). Deze optredens helpen het evenwicht tussen goed en kwaad te herstellen.
Tip: in deze blog lees je meer over Balinese dans.
Het ritueel van de Barong, die door de straten danst en huizen bezoekt, zorgt voor zes maanden voorspoed tot aan de volgende Galungan. Het kostuum wordt door de gemeenschap (Banjar) door het dorp gedragen. Op toeristische plekken (onder andere rondom Ubud) gaat de Barong ook langs hotels voor geld.
Galungan Manis
Voor de lokale bevolking is deze periode een tijd van gebed, het maken van traditionele offers en het samenkomen van familie. Op Hari Raya Galungan gaan Balinezen naar hun ouderlijk huis. Ze dragen veelal traditionele kleding, bezoeken tempels en brengen offers. Galungan is een echt familiefeest!
In het Balinese hindoeïsme is het gebruikelijk om gecremeerd te worden. Indien overleden voorouders tijdelijk begraven zijn, worden er ook offers bij hun graf geplaatst.
Kuningan
Anderhalve week later vindt Kuningan plaats. Dit is altijd op een zaterdag. De offergaven zijn dan meestal geel van kleur (Kuning = geel).
De viering van Kuningan is meestal meer ingetogen dan de viering van Galungan. In Munggu bij Mengwi wordt Kuningan echter uitbundig gevierd, hier vindt dan de Mekotek ceremonie plaats. Tijdens deze eeuwenoude ceremonie wordt pech met grote stokken verdreven.
Wanneer is Galungan 2025?
Galungan en Kuningan worden gevierd op de volgende data.
Galungan | Kungingan |
woensdag 23 april 2025 | zaterdag 3 mei 2025 |
woensdag 19 november 2025 | zaterdag 29 november 2025 |
woensdag 17 juni 2026 | zaterdag 27 juni 2026 |
Balinese feestdagen als toerist
Als toerist op Bali kun je met Galungan genieten van fraai versierde tempels en penjors voor de huizen.
Het kan rondom Galungan extra druk zijn bij bezienswaardigheden op Bali: locals hebben vrij en maken uitstapjes met het gezin. Het is belangrijk om respect te tonen voor de lokale tradities door gepaste kleding te dragen en toestemming te vragen om te fotograferen.
Tip: hier vind je een overzicht van alle feestdagen op Bali.